Posts

Showing posts from June, 2022

မားစ်ဂြိုဟ်ပေါ်က တိမ်တိုက်တွေကို ရှာဖွေဖို့ နာဆာက လူထုအကူအညီလိုအပ်နေ။

Image
      နေဝင်ပြီးနောက်သိပ်မကြာခင်မှာ နာဆာရဲ့ Curiosity rover က ဒီတိမ်တိုက်တွေထဲက တစ်ခုကို ဖမ်းယူ ရရှိထားပုံဖြစ်ပါတယ်။           နာဆာက သိပ္ပံပညာရှင်တွေဟာ မားစ်ဂြိုဟ်ရဲ့လေထုနဲ့ပတ်သက်တဲ့ အခြေခံ ဆန်းကြယ်မှုတစ်ခုကို ဖြေရှင်းနိုင်ဖို့ မျှော်လင့်နေကြပါတယ်။ ဒါကို စာဖတ်သူတို့လဲ အကူအညီပေးနိုင်ပါတယ်။ အခုဆိုရင် နာဆာက Cloudspotting on Mars လို့ခေါ်တဲ့ ပရောဂျက်တစ်ခုကို ဖွဲ့စည်းထားပါတယ်။ ဒါက citizen science platform Zooniverse ကိုအသုံးပြုပြီးတော့ မားစ်ဂြိုဟ်ပေါ်က တိမ်တိုက်တွေကို အတည်ပြုနိုင်ဖို့ ပြည်သူလူထုကို ဖိတ်ခေါ်ထားတာပါ။ What is zooniverse? Zooniverse - Wikipedia Zooniverse register Register — Zooniverse   ဒီကရလာမယ့်အချက်အလက်တွေက မြောက်များစွာသော သက်သေအထောက် အထားတွေက ဒီဂြိုဟ်မှာ ထူထဲတဲ့ လေထုတစ်ခုရှိခဲ့ကြောင်း ညွှန်ပြနေပေမယ့် ဘာကြောင့် မားစ်ဂြိုဟ်ရဲ့ လေထုဟာ ကမ္ဘာရဲ့ ၁ ရာခိုင်နှုန်းလောက်သာ ထူထဲနေရသလဲဆိုတာကို အဖြေရှာနိုင်ဖို့ အကူအညီပေးနိုင်မယ့်လို့ ပညာရှင်တွေက မျှော်လင့်ထားကြပါတယ်။ ဒါ့ကြောင့် သင်ဟာ အဖြေပေးနိုင်သူတစ်ယောက်လဲ ဖြစ်သွားနိုင်ပါတယ်။           လေထုဖိအားအလွန်နည်းတာကြောင့် မားစ

ဝပ်ဘ်တယ်လီစကုပ်ရဲ့ NIRISS instrument ဟာ စကြဝဠာကြီးကို အနီအောက် ရောင်ခြည်ပေါင်း ၂၀၀၀ ကျော်မှာ မြင်နိုင်ဖို့ အဆင့်သင့်ဖြစ်နေပါပြီ။

Image
            သိပ်မကြာခင်မှာပဲ ဝပ်ဘ်တယ်လီစကုပ်ရဲ့အောင်ပွဲနေ့ရက်တွေကို ရောက်လာတော့မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဝပ်ဘ်တယ်လီစကုပ်ရဲ့ အဓိကစွမ်းရည်ထဲမှာ အနီအောက်ရောင်ခြည် ကဏ္ဍကလဲ တစ်ခုအပါအဝင်ပါပဲ။ ဝပ်ဘ်တယ်လီစကုပ်ရဲ့ ပင်မသိပ္ပံတိုင်းတာရေး ကိရိယာလေးခုထဲက တစ်ခုအပါအဝင်ဖြစ်တဲ့ Near-infrared Imager and Slitless Spectrograph instrument (NIRISS) ဟာ လွှတ်တင်ပြီးနောက် ပြင်ဆင်သင့်တာအားလုံးကို ပြင်ဆင်ပြီး ဖြစ်လို့ သူ့ရဲ့သိပ္ပံဆိုင်ရာ မစ်ရှင်အတွက် အဆင့်သင့်ဖြစ်နေပြီလို့ သိရပါတယ်။           သိပ္ပံလုပ်ငန်းတာဝန်တွေ ဆောင်ရွက်နိုင်ပြီလို့ မကြေငြာသေးခင် နောက်ဆုံးစစ် ဆေးရမယ့် NIRISS mode ကတော့ Single Object Slitless Spectroscopy (SOSS) ရဲ့ စွမ်းဆောင်ရည်ပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ SOSS mode ရဲ့ ပင်မစွမ်းရည်ကတော့ အထူးပြုလုပ်ထားတဲ့ သုံးမြှောင့်ဖန်တုံးဖြစ်ပြီး အာကာသအရင်းအမြစ်တွေကလာတဲ့ အလင်းကို ကွဲပြားတဲ့ရောင်စဉ်သုံးမျိုး ခွဲထုတ်ပေးမည်ဖြစ်ကာ အနီအောက်ရောင်ခြည်ပေါင်း ၂၀၀၀ ကျော်လောက်ကို လေ့လာစူးစမ်းမှုတစ်ခုတည်းမှာ စုဆောင်းသိမ်းဆည်း ပေးနိုင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီ mode ကိုတော့ tranist ဖြစ်သွားတဲ့ ကမ္ဘာ့ပြင်ပဂြိုဟ်တွေရဲ့ လေထုကို စူးစမ်းနိုင်ဖို့ အဓိကအသ

စူပါနိုဗာပေါက်ကွဲမှုမှ ရှင်ကျန်ရစ်ခဲ့သော ကြယ်တစ်စင်း။

Image
    By Sandy Seale and Harrison Tasoff,  University of California - Santa Barbara ဆောင်းပါးတို (ဘာသာပြန်)           ကျွန်တော်တို့ သိထားတဲ့အတိုင်းပဲ စူပါနိုဗာတွေဆိုတာကတော့ ကြယ်တစ်စင်း အလွန်ပြင်းထန်သော စွမ်းအင်နဲ့အတူ ပေါက်ကွဲတဲ့ဖြစ်စဉ်ဖြစ်ပါတယ်။ များသောအားဖြင့်တော့ သာမိုနျူကလိယစူပါနိုဗာတွေဟာ ဘာမှမကျန်ရစ်တော့သည်အထိ ကြယ်ဖြူပုတစ်စင်း အပြီးတိုင် ပျက်စီးသွားပြီဖြစ်ကြောင်း အချက်ပြခြင်း ဖြစ်ပါတယ်။ အနည်းဆုံးတော့ ဒါက မော်ဒယ်နဲ့ လေ့လာတွေ့ရှိချက်တွေက ခန့်မှန်းထားချက်တွေ ဖြစ်ပါတယ်။           ဒီတော့ နက္ခတ္တဗေဒပညာရှင် အဖွဲ့တစ်ဖွဲ့က ထူးဆန်းတဲ့ သာမိုနျူကလိယ စူပါနိုဗာ တစ်ခုဖြစ်တဲ့ စူပါနိုဗာ SN 2012Z ကို ဟယ်ဘယ်တယ်လီစကုပ်နဲ့ ကြည့်ရှုခဲ့ကြပါတယ်။ ဒီနောက်မှာတော့ ဒီကြယ်ဟာ စူပါနိုဗာပေါက်ကွဲမှုကနေ ရှန်ကျန်ရစ်ခဲ့တာကြောင့် တုန်လှုပ်ခြောက်ခြားခဲ့ရပါတယ်။ ဒီကြယ်ဟာ အသက်ရှင်ကျန်ရစ်ခဲ့ရုံတင်မဟုတ်ဘဲ စူပါနိုဗာဖြစ်ပေါ်ပြီးနောက်မှာတောင် အရင်ကထက် ပိုပြီးတောက်ပနေတာကို ထူးဆန်းစွာ တွေ့မြင်ခဲ့ရပါတယ်။ ဘာဖြစ်ခဲ့တာပါလဲ။           ပထမစာတမ်းဦးဆောင်ရေးသားသူ  Ph. D သုတေသီ တစ်ယောက်ဖြစ်တဲ့  ဆန်တာဘာဘရာက  ဒီအကြောင်းကို Astrophysica

နေအဖွဲ့အစည်းအတွင်းရှိ အလှပဆုံးသော စနေဂြိုဟ်၏ ခါးပတ်များအား စူးစမ်း လေ့လာခြင်း။

Image
            နေအဖွဲ့အစည်းအတွင်းမှာ ကိုယ်ပိုင်ခါးပတ်ကြီးနဲ့ ခန့်ခန့်ညားညားရှိနေတဲ့ ဂြိုဟ်ဟာ စနေဂြိုဟ်လို့ပြောရင်တော့ မှားမယ်မထင်ပါဘူး။ ကျွန်တော်တယ်လီစကုပ် စရတုန်းကလဲ ဒီဂြိုဟ်ကြီးရဲ့ ခါးပတ်တွေကို ကြည့်လို့မဝပါဘူး။ ထပ်ခါထပ်ခါကြည့်မိပါတယ်။ တကယ်ကို ရင်သပ်ရှုမောစရာအလှတစ်ခုပါပဲ။ ဒါတောင် အသေးစိတ်မြင်ရတာ မဟုတ်ပါဘူး။ နေအဖွဲ့အစည်းအတွင်းက ဓာတ်ငွေ့ဂြိုဟ်တွေအားလုံးမှာ ကိုယ်ပိုင်ခါးပတ် (ကွင်း) တွေရှိကြပေမယ့် အထင်ရှားဆုံးနဲ့ အထူးခြားဆုံး ကတော့ စနေဂြိုဟ်ကြီးပါပဲ။ ဒီလိုဆိုကျွန်တော်တို့ ဘာကြောင့် ဒါကြီးကို မလေ့လာဘဲ နေကြမှာလဲ။           စနေဂြိုဟ်လို့ဆိုလိုက်ရင် သူ့ကို ခါးပတ်ကြီးနဲ့အမြဲပြေးမြင်မိကြတာပါပဲ။ ကျွန်တော်တို့ သာမန်မျက်စိမှာတော့ ညကောင်းကင်ယံမှာ အလင်းစက်တစ်ခုအနေနဲ့သာ မြင်နိုင်ပေမယ့် သိပ်ဈေးမကြီးတဲ့ တယ်လီစကုပ်တစ်ခုနဲ့တောင် သူ့ရဲ့လှပတဲ့ ခါးပတ် (ကွင်း) ကြီးကို မြင်နိုင်ပါတယ်။ တယ်လီစကုပ်တွေရဲ့ ဖခင်ကြီးဖြစ်တဲ့ ဂယ်လီလီယိုဟာ ၁၆၁၀ ခုနှစ်မှာ သူ့ရဲ့ မှန်ပြောင်းကို စနေဂြိုဟ်ဘက်ကို လှည့်ကြည့်ခဲ့ပါတယ်။ စစမြင်ခြင်းမှာတော့ စနေဂြိုဟ်ရဲ့ ခါးပတ်ကြီးတွေဟာ စနေဂြိုဟ်ပတ်လည်မှာ ဝန်းရံနေတဲ့ ကြီးမားတဲ့ ဂြိုဟ်ရံလကြီး နှစ

အလွန့်အလွန်ဒြပ်ထုမြင့်သော ကာဗွန်-အောက်ဆီဂျင် ကြယ်ဖြူပုများ၏ ဖြစ်ပေါ်ပုံအား စူးစမ်းလေ့လာခြင်း။

Image
            ကြယ်ဖြူပုတွေဟာ ကြယ်သင်္ချိုင်းမြေထဲမှာတော့ အပေါများဆုံးပစ္စည်းတွေ ဖြစ်ကြပါတယ်။ စကြဝဠာအတွင်းက ကြယ်အားလုံးရဲ့ ၉၇ ရာခိုင်နှုန်းလောက်ဟာ ကြယ်ဖြူပု အဖြစ်သို့ ဆင့်ကဲပြောင်းလဲသွားလိမ့်မယ်လို့ ကျယ်ကျယ်ပြန့်ပြန့်လက်ခံထားကြပါတယ်။ ဒီလိုပေါများကြွယ်ဝတဲ့ဝတ္ထုတွေဟာ ကြယ်တွေဆင့်ကဲပြောင်းလဲပုံ၊ ဖြစ်ပေါ်ပုံ၊ ဂလက်စီ သမိုင်းကြောင်းနဲ့ ကြယ်အရေအတွက်တွေကို နားလည်နိုင်ဖို့ စွမ်းအားကြီးမားတဲ့ တန်ဆာ ပလာတွေ ဖြစ်ကြပါတယ်။           Royal Astronomical Society မှာ ထုတ်ပြန်ခဲ့တဲ့ လေ့လာမှုတစ်ခုမှာတော့ ဒီကြယ် ဖြူပုတွေထဲက အလွန်ဒြပ်ထုမြင့်တဲ့ ကာဗွန်-အောက်စီဂျင်ကြယ်ဖြူပုတွေ (UMCOWDs) တွေကို စူးစမ်းလေ့လာခဲ့ကြပါတယ်။           ကြယ်ဆင့်ကဲပြောင်းလဲပုံမော်ဒယ်တွေအရတော့ နေဒြပ်ထု ၀.၄၅ ဆထက်နည်းတဲ့ ကြယ်ဖြူပုတွေဟာ ဟီလီယံ (He) ကြယ်ဖြူပုတွေ ဖြစ်ကြပြီး နေဒြပ်ထု ၀.၄၅ နဲ့ ၁.၀၅ ကြား ရှိတဲ့ ကြယ်ဖြူပုတွေဟာ ကာဗွန်-အောက်စီဂျင် ကြယ်ဖြူပု (CO) တွေဖြစ်ကြပါတယ်။ နေဒြပ်ထု ၁.၀၅ ထက်ပိုပြီးကြီးတဲ့ ကြယ်ဖြူပုတွေမှာတော့ အောက်စီဂျင်-နီယွန်အူတိုင်တစ်ခုရှိနိုင်ပြီး သူတို့တွေကိုတော့ အလွန်ဒြပ်ထုမြင့်တဲ့ ကြယ်ဖြူပုတွေ (UMWDs) တွေလို့ ခေါ်ကြပါတယ်

ဝေးကွာသောအရပ်ရှိဂလက်စီတစ်ခုတွင် စွမ်းအားအကြီးဆုံးပါလ်ဆာတစ်ခု၏ သက်သေ အထောက်အထားအား တွေ့ရှိခဲ့။

Image
            VLA Sky Survey (VLASS) ကနေရရှိလာတဲ့ ဒေတာတွေကို သရုပ်ခွဲစိစစ်ရာမှ သက်တမ်းအနုဆုံး နျူထရွန်ကြယ်တစ်စင်းကို သုတေသီတွေ တွေ့ရှိခဲ့ပါတယ်။ နျူထရွန်ကြယ်တွေဆိုတာကတော့ ဒြပ်ထုမြင့်ကြယ်တစ်စင်းပေါက်ကွဲရာကနေ ကျန်ရစ်ခဲ့တဲ့ အကြွင်းအကျန်ပစ္စည်းတစ်ခု ဖြစ်ပါတယ်။ ရရှိလာတဲ့ ပုံရိပ်ကနေပြီးတော့ (လည်ပတ်နေတဲ့ ပါလ် ဆာရဲ့ သံလိုက်စက်ကွင်းကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာတဲ့) တောက်ပတဲ့ရေဒီယိုထုတ်လွှတ်မှုဟာ (စူပါနိုဗာပေါ်ကွဲမှုကနေ ကျန်ရစ်ခဲ့တဲ့) သိပ်သည်းတဲ့အမှိုက်စအခွံကြီးနောက်ကနေ ထွက်ပေါ်လာတာဖြစ်ကြောင်း ညွှန်ပြနေခဲ့ပါတယ်။           VT 1137-0337 လို့ခေါ်တဲ့ ဝတ္ထုဟာ ဂလက်စီပုတစ်ခုဖြစ်ပြီး ကမ္ဘာကနေ အလင်းနှစ် ၃၉၅ သန်းအကွာမှာ တည်ရှိနေပါတယ်။ ဒါက ၂၀၁၈ ခုနှစ်မှာ ပြုလုပ်ခဲ့တဲ့ VLASS ပုံရိပ်မှာ ပထဆုံးပေါ်လာခဲ့တာပါ။ ဒီဒေသကိုပဲ ၁၉၉၈ ခုနှစ်တုန်းက ပြုလုပ်ခဲ့တဲ့ စမ်တမ်း ကောက်ယူမှုမှာတော့ ဒါကိုမတွေ့ခဲ့ရပါဘူး။ ၂၀၁၈ခုနှစ်၊ ၂၀၁၉ ခုနှစ်၊ ၂၀၂၀ ခုနှစ်နဲ့ ၂၀၂၁ ခုနှစ်မှာပြုလုပ်ခဲ့တဲ့ နောက်ပိုင်း VLASS စစ်တမ်းကောက်ယူမှုတွေမှာတော့ ဆက်တိုက် ပေါ်နေခဲ့ပါတယ်။           “ကျွန်တော်တို့ မြင်နေရတာက pulsar wind nebula တစ်ခုဖြစ်နိုင်ပါတယ်။” လို့ အမျ

ဗီးနပ်စ်ဂြိုဟ်ရဲ့လေထုထဲမှာ အသက်ဇီဝရှိနေနိုင်သလား။

Image
            လေ့လာမှုအသစ်တစ်ခုအရ ဗီးနပ်စ်ဂြိုဟ်ရဲ့လေထုအတွင်းက ဆာလ်ဖာရဲ့ ပုံမှန် မဟုတ်တဲ့အပြုအမူကို “လေနေ” ပြင်ပသက်ရှိပုံစံနဲ့ မရှင်းပြနိုင်ဘူးလို့ ဆိုပါတယ်။           ကန်းဘရစ်တက္ကသိုလ်က သုတေသီတွေဟာ နက္ခတ္တဗေဒပညာရှင်တွေ ဆယ်စုနှစ်ကြာ ခန့်မှန်းထားတဲ့ “တိမ်တိုက်အတွင်းမှ သက်ရှိများ” အယူအဆကို စမ်းသပ်နိုင်ဖို့ ဇီဝဓာတုဗေဒနဲ့ လေထုဓာတုဗေဒနှစ်ခုစလုံးကို အသုံးပြုခဲ့ပြီး ဗီးနပ်ဂြိုဟ်ရဲ့ လေထုကို သက်ရှိဇီဝက မဖြေရှင်းနိုင်ကြောင်း တွေ့ရှိခဲ့ပါတယ်။           လုံလုံလောက်လောက် ပေါများတဲ့ ဘယ်သက်ရှိပုံစံမျိုးမဆို အစာစားသောက်ရပြီး ပြန်လည်စွန့်ထုတ်ရတာကြောင့် ဂြိုဟ်ရဲ့လေထုအတွင်းမှာ ဓာတုလက်ဗွေရာတွေကို ချန်ရစ်ခဲ့ရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါပေမယ့်လဲ ဗီးနပ်စ်ရဲ့လေထုမှာတော့ ဒီလိုလက်ဗွေရာမျိုး မတွေ့ရပါဘူး။           အကယ်လို့ ဗီးနပ်စ်မှာ သက်ရှိကင်းမဲ့နေတယ်ဆိုရင်တောင် သူတို့ရဲ့ရလဒ်က ဂလက်စီတစ်လွှားက အလားတူဂြိုဟ်တွေရဲ့ လေထုကိုလေ့လာနိုင်ဖို့နဲ့ နေအဖွဲ့အစည်း ပြင်ပက သက်ရှိတည်ရှိမှုကို ထောက်လှမ်းနိုင်ဖို့ အသုံးပြုနိုင်တယ်လို့ သုတေသီတွေက ဆိုပါတယ်။           “လွန်ခဲ့နှစ်နှစ်ကို ဗီးနပ်ဂြိုဟ်ရဲ့ တိမ်တိုက်အတွင်းမှာ ကျွန်တော်တို့

အသေးစိတ်အကျဆုံး နဂါးငွေ့တန်းဂလက်စီ စစ်တမ်းကောက်ယူမှုတွင် ဂီရာဂြိုဟ်တု မြင်တွေ့ခဲ့သော ထူးဆန်းသောကြယ်များ။

Image
            ဂီရာဟာ ESA မစ်ရှင်တစ်ခုဖြစ်ပြီး နဂါးငွေ့တန်းဂလက်စီရဲ့ တိကျသေချာပြီး ပြီးပြည့်စုံတဲ့ သုံးဖက်မြင်ပုံရိပ်တစ်ခု ဖန်တီးနိုင်ဖို့ စေလွှတ်ထားတာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒါက နက္ခတ္တဗေဒပညာရှင်တွေကို နဂါးငွေ့တန်းဂလက်စီရဲ့ တည်ဆောက်ပုံနဲ့ လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်ဘီလီယံပေါင်းများစွာက ဆင့်ကဲပြောင်းလဲမှုကို ပြန်လည်တည်ဆောက်နိုင်ဖို့၊ ကြယ်သံသရာလည်ပုံတွေနဲ့ စကြဝဠာအတွင်းမှာ ကျွန်တော်တို့ အခန်းကဏ္ဍက ဘယ်လို ရှိသလဲဆိုတာကို ပိုပြီးနားလည်နိုင်ဖို့ ခွင့်ပြုပေးထားပါတယ်။           အခုနောက်ဆုံး ဂီရာထုတ်ဝေခဲ့တဲ့ ဒေတာတွေမှာတော့ နဂါးငွေ့တန်းဂလက်စီအတွင်းက ကြယ်ပေါင်း ၂ ဘီလီယံအတွက် သစ်ဆန်းပြီး ပိုမိုကောင်းမွန်တဲ့ အသေးစိတ် အချက်အလက်တွေပါဝင်လာခဲ့ပါတယ်။ ဒီကတ်တလောက်ထဲမှာဆိုရင် ဓာတုဖွဲ့စည်းတည်ဆောက်ပုံတွေအပါအဝင် ကြယ်တွေရဲ့ အပူချိန်၊ အရောင်၊ ဒြပ်ထု၊ သက်တမ်းနဲ့ ကျွန်တော်တို့ဆီကနေ သို့မဟုတ် ကျွန်တော်တို့ဆီကို ရွေ့နေတဲ့ အလျင်တို့ပါ ပါဝင်လာတာကို တွေ့ရပါတယ်။ ဒါ့အပြင်ဒေတာတွေထဲမှာ ကြယ်တွေရဲ့ အထူးအမျိုးအစားခွဲတွေ လဲ ပါဝင်လာခဲ့ပါတယ်။           ဒါတွေအပြင် ဒီဒေတာထဲမှာ ကြယ်စုံတွဲတွေ၊ နေအဖွဲ့အစည်း ပစ္စည်းတွေဖြစ်တဲ့ ဂြိုဟ်သိမ်ဂြိုဟ်မွှားတွေ၊ ဂြ

ကွက်ခ်ကြယ်များ (Quark Stars)

Image
            စကြဝဠာကြီးဟာ ဆန်းကြယ်မှုတွေနဲ့ ပြည့်နှက်နေတဲ့ နေရာတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ တစ်ခါတစ်လေ မယုံနိုင်လောက်အောင် ထူးဆန်းလွန်းလို့ လက်ခံဖို့တောင်ခက်ခဲ လှပါတယ်။ ကျွန်တော်ဒီနေ့ဆွေးနွေးသွားမှာကတော့ ဒီလိုဝတ္ထုတွေထဲက တစ်ခုပါ။           စာဖတ်သူများအနေနဲ့ တွင်းနက်ကိုတော့ သိကြမှာပါ။ အကယ်လို့ စာဖတ်သူသာ ဒီအကြောင်းအရာတွေကို သေချာလေ့လာဖူးသူတစ်ယောက်ဆိုရင် နျူထရွန်ကြယ်ဆိုတာကိုလဲ သိကောင်းသိနိုင်ပါတယ်။ ဒါတွေမသိလဲ ဘာမှမဖြစ်ပါဘူး။ ကျွန်တော်တို့ အောက်မှာ ဆွေးနွေးပါဦးမယ်။ ကျွန်တော်တို့ အခုဆွေးနွေးမယ့် ကွက်ခ်ကြယ်တွေဆိုတာကတော့ နျူထရွန်ကြယ်နဲ့ တွင်းနက်တို့ကြားက ကြားခြေအခြေအနေတစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ ဒီကြယ်တွေရှိကြောင်း လက်တွေ့စမ်းသပ်ချက်အားဖြင့်တော့ မပြနိုင်သေးပါဘူး။ သို့သော်လည်း အလျောင်းအလျာတချို့တော့ တွေ့ရှိထားပြီးဖြစ်ပါတယ်။              ကွက်ခ်ကြယ်တွေအကြောင်း စမပြောခင်မှာ ကျွန်တော်တို့ အခြေခံအကြောင်းအရာ လေးတချို့ကို ပြန်နွေးကြည့်ပါမယ်။ ကွက်ခ် (quark) ဆိုတာဘာလဲ။ နျူထရွန်ကြယ် ဆိုတာဘာလဲ။ တွင်းနက်ဆိုတာဘာလဲပေါ့။ စံပုံစံ           Google မှာ “standard model of particles” လို့ ရိုက်ရှာလိုက်မယ်ဆိုရင် ကျွန်တော်တို့ ဆယ်

မိုက်ခရိုဥက္ကာခဲများ၏ ရိုက်ခတ်မှုဒဏ်ကို ခံနိုင်အောင် တည်ဆောက်ထားသော နာဆာ၏ ဝပ်ဘ်တယ်လီစကုပ်။

Image
            မိုက်ခရိုဥက္ကာခဲတွေရိုက်ခတ်မှုဟာ အာကာသထဲမှာ တာဝန်ထမ်းဆောင်နေတဲ့ အာကာသယာဉ်တိုင်း မလွဲမသေကြုံရတဲ့ ဖြစ်စဉ်တစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။ မေလ ၂၃ ရက်နဲ့ ၂၅ ရက်ကြားမှာ နာဆာရဲ့ ဂျိမ်းစ် ဝပ်ဘ်တယ်လီစကုပ်ဟာလဲ သူ့ရဲ့ပင်မမှန်အစိတ် အပိုင်းထဲက တစ်ခုကို ရိုက်ခတ်မှုဒဏ်ခံခဲ့ရပါတယ်။ ကနဦးစိစစ်တွက်ချက်မှုပြီးနောက်မှာတော့ အဖွဲ့က ဒေတာထဲမှာ မသိမသာသက်ရောက်မှုလေးကလွဲရင် တခြားသော မစ်ရှင်တွေမှာ လုပ်ဆောင်နိုင်တာထက် သာလွန်စွာလုပ်ဆောင်နိုင်သေးတာကို တွေ့ရှိခဲ့ပါတယ်။           အသေးစိတ် သရုပ်ခွဲစိစစ်မှုတွေနဲ့ တိုင်းတာမှုတွေကိုတော့ ဆက်လက်လုပ်ဆောင်နေဆဲဖြစ်ပါတယ်။ ဝပ်ဘ်တယ်လီစကုပ်ရဲ့ သက်တမ်းတစ်လျှောက်လုံးမှာ ဒီလိုမျိုး ရိုက်ခတ်မှုတွေကို တောက်လျှောက်ကြုံနေရမှာ ဖြစ်ပါတယ်။ ဒီလိုအခြေအနေမျိုးကို မြေပြင်ပေါ်မှာ စမ်းသပ်တည်ဆောက်စဉ်ထဲက ကြိုတင်စဉ်းစားထားခဲ့ပါတယ်။ အောင်မြင်စွာလွှတ်တင်မှု၊ နေရာချမှုနဲ့ တယ်လီစကုပ်ကြီးချိန်ညှိမှုတို့ကို လုပ်ဆောင်ခဲ့ပြီးတဲ့အချိန်မှာ ဝပ်ဘ်ရဲ့လုပ်ဆောင်နိုင်စွမ်းဟာ မျှော်လင့်ထားတာထက် ပိုကောင်းနေပြီး လုပ်ဆောင်ရမယ့် သိပ္ပံမစ်ရှင်တွေကိုလဲ အပြည့်အဝလုပ်ဆောင်နိုင်မှာ ဖြစ်ပါတယ်။           ဝပ်ဘ်ရဲ့မှန်တွေဟာ ကမ္ဘ